Pamiątką po I wojnie światowej jest cmentarz wojskowy (nr 276), położony przy ul. Czarnowiejskiej, sąsiadujący jednym bokiem z cmentarzem izraelickim. Powstał w 1916 r. według projektu arch. Roberta Motka, zbudowali go jeńcy włoscy pod kierunkiem Karola Scholicha. Cmentarz założony na planie kwadratu otacza kamienny mur, w którego narożach znajdują się pergole. Prowadzi nań brama, na której cokołach widnieją stylizowane płaskorzeźby orłów. W jego centralnej części znajduje się mauzoleum zwieńczone krzyżem. Na cmentarzu w równych rzędach postawiono dziesiątki betonowych nagrobków z żeliwnymi krzyżami maltańskimi i owalnymi tabliczkami z inskrypcjami. Spoczywają tu żołnierze wszystkich trzech armii zaborczych (507 osób), którzy zginęli w walkach, bądź zmarli w lazaretach między grudniem 1914 a kwietniem 1915 r. Na prawo od wejścia w nie zabudowanej kwaterze znajdują się: zbiorowa mogiła ofiar II wojny światowej, w tym pasażerów zbombardowanego pociągu na Słotwinie w dniu 5 września 1939 r., pomnik poświęcony poległym funkcjonariuszom MO. Drugą pamiątką po Wielkiej Wojnie jest grób (nr 277) znajdujący się na terenie parku okocimskiego mieszczący zwłoki 9 żołnierzy armii austro-węgierskiej, poległych w bitwie pod Okocimiem w listopadzie 1914 r. Grób wieńczy skromny obelisk w kształcie urny, otoczony metalową balustradą, projektowany przez wspomnianego Roberta Motka. W północno-wschodniej części cmentarza żydowskiego znajduje się kwatera wojskowa z I wojny światowej, zaprojektowana przez Austriaka Roberta Motke. Jest to wojenny cmentarz austriacki nr 275, na który składają się: jedna betonowa, duża macewa i trzy rzędy mniejszych stel nagrobnych, dziś powalonych i zarośniętych trawą. Pochowano tu w osobnych grobach 21 żołnierzy armii austro-węgierskiej wyznania mojżeszowego.

(Przytoczony tekst jest fragmentem arykułów Pana Jerzego Wyczesanego pt. Brzeskie Nekropolie Brzeskie Judaica, jakie ukazały się na łamach miesięcznika BIM).

« powrót